Önerge Tarihi: 01.01.2007
Van Milletvekili Cüneyit Karabıyık ve 83 milletvekilinin, Van Gölündeki kirlenmenin önlenmesi ve yöredeki turizmin geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/168)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Nemrut volkanının patlaması sonucu oluşan, dışarı akışı bulunmayan, 390 000 hektarlık yüzölçümüyle ülkemizin en büyük gölü olan, uluslararası öneme sahip sulak alanlar içerisinde yer alan ve yeryüzünün en büyük sodalı gölü özelliğine sahip olan Van Gölünde son yıllarda önemli bir kirlilik yaşanmaktadır. Van Gölünde meydana gelen bu kirliliğin nedenlerinin ve bu kirliliğin giderilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi ve ayrıca, önemli bir doğal ve tarihî değerimiz olan Van Gölü Havzasında turizmin geliştirilmesine yönelik tedbirlerin araştırılması amacıyla, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 98 inci ve TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasını saygılarımızla arz ederiz.
1. Cüneyit Karabıyık (Van)
2. Mehmet Emin Tutan (Bursa)
3. Faruk Çelik (Bursa)
4. Haluk İpek (Ankara)
5. Telat Karapınar (Ankara)
6. Muharrem Karslı (İstanbul)
7. Fehmi Öztünç (Hakkâri)
8. Yahya Akman (Şanlıurfa)
9. Ahmet Çağlayan (Uşak)
10. Musa Sıvacıoğlu (Kastamonu)
11. Ali Yüksel Kavuştu (Çorum)
12. Alim Tunç (Uşak)
13. Ayhan Zeynep Tekin (Adana)
14. Tayyar Altıkulaç (İstanbul)
15. Cavit Torun (Diyarbakır)
16. Şükrü Önder (Yalova)
17. Şerif Birinç (Bursa)
18. Yahya Baş (İstanbul)
19. İmdat Sütlüoğlu (Rize)
20. Osman Seyfi (Nevşehir)
21. Mehmet Nezir Nasıroğlu (Batman)
22. Sabahattin Cevheri (Şanlıurfa)
23. Medeni Yılmaz (Muş)
24. Abdurrahman Anik (Bingöl)
25. Halide İncekara (İstanbul)
26. Süleyman Bölünmez (Mardin)
27. Ahmet Gökhan Sarıçam (Kırklareli)
28. Zeyid Aslan (Tokat)
29. Recep Koral (İstanbul)
30. Ünal Kacır (İstanbul)
31. Nusret Bayraktar (İstanbul)
32. Ahmet Yeni (Samsun)
33. Mehmet Sekmen (İstanbul)
34. Hasan Kara (Kilis)
35. Mustafa Cumur (Trabzon)
36. Nur Doğan Topaloğlu (Ankara)
37. Cemal Uysal (Ordu)
38. Muharrem Tozçöken (Eskişehir)
39. Osman Akman (Antalya)
40. Halil Ürün (Konya)
41. Mehmet Dülger (Antalya)
42. Ahmet Rıza Acar (Aydın)
43. Sabri Varan (Gümüşhane)
44. Muzaffer Külcü (Çorum)
45. Hasan Bilir (Karabük)
46. İbrahim Köşdere (Çanakkale)
47. Tevfik Ziyaeddin Akbulut (Tekirdağ)
48. Ahmet Kambur (Tekirdağ)
49. Ali Ayağ (Edirne)
50. Mustafa Tuna (Ankara)
51. Mehmet Çiçek (Yozgat)
52. Taner Yıldız (Kayseri)
53. Burhan Kuzu (İstanbul)
54. Abdullah Veli Seyda (Şırnak)
55. Ali Aydın Dumanoğlu (Trabzon)
56. Selahattin Dağ (Mardin)
57- Ahmet Ertürk (Aydın)
58- Mehmet Özyol (Adıyaman)
59- Nevzat Doğan (Kocaeli)
60- Şemsettin Murat (Elazığ)
61- Serpil Yıldız (İzmir)
62- Cahit Can (Sinop)
63- İdris Naim Şahin (İstanbul)
64- Mustafa Ataş (İstanbul)
65- Selami Uzun (Sivas)
66- Mehmet Yılmazcan (Kahramanmaraş)
67- Akif Gülle (Amasya)
68- Salih Kapusuz (Ankara)
69- Mehmet S. Tekelioğlu (İzmir)
70- Hikmet Özdemir (Çankırı)
71- İbrahim Çakmak (Tokat)
72- İsmail Soylu (Hatay)
73- Ömer Özyılmaz (Erzurum)
74- Fetani Battal (Bayburt)
75- İbrahim Hakkı Birlik (Şırnak)
76- Resul Tosun (Tokat)
77- Mehmet Salih Erdoğan (Denizli)
78-Abdullah Çalışkan (Adana)
79- Kenan Altun (Ardahan)
80- Ekrem Erdem (İstanbul)
81- İnci Özdemir (İstanbul)
82- Mustafa Nuri Akbulut (Erzurum)
83- Mustafa Ilıcalı (Erzurum)
84-Muzaffer Gülyurt (Erzurum)
Gerekçe:
Van ve Bitlis İllerimizin sınırları içinde yer alan, kıyısında bulunan 6 ilçe ve 136 köyde yaklaşık 1 000 000 kişi yaşayan Van Gölü, ülkemizin en büyük gölüdür .
Gölde bulunan ve 1990 yılında arkeolojik SİT alanı ilan edilen 4 ada ile Ahlat Sazlıkları, Dönemeç Deltası, Karasu Deltası, Bendimahi Deltası ve Gölün kuzeyinde sazlıklarla kaplı bir tatlısu gölü olan Nurşun Gölü, kuşlar açısından önem taşıyan alanlar olup, çok sayıda balık ve büyük çoğunluğu nesli tükenen canlılar grubundan olan 200 civarındaki kuş türü, Van Gölünün uluslararası öneme sahip sulak alanlar içerisinde yer almasını sağlamıştır .Ülkemiz ve dünya ölçeğinde çok değerli bir doğal alan olan Van Gölünde, ne yazık ki son yıllarda ciddî boyutlarda kirlenme yaşanmaktadır
Kirliliğin en önemli sebebi, Göl çevresindeki yerleşim birimlerinin sıvı atıklarının arıtılmaksızın göle verilmesidir. Yöre belediyelerinin bir kısmına ait arıtma tesisi mevcut ise de, enerji sıkıntısı ve diğer bazı nedenlerle çalıştırılamamaktadır. Birçoğunda ise altyapı, yani kanalizasyon sistemi bulunmamakta, bu nedenle de sıvı atıklar dereler yoluyla doğrudan göle deşarj edilmektedir.
Göle uzaklığı yaklaşık 2 km olan Van Organize Sanayi Bölgesi de, bir arıtma tesisinin olmaması nedeniyle tehdit oluşturmaktadır.
Van Gölüne dökülen yaklaşık 19 dereye bırakılan katı atıklar da, Gölü kirletmektedir. Van şehir merkezinden akmakta olan Akköprü Deresinin iskele sahilinde yaptığı kirlilik de ciddî boyutlara ulaşmıştır.
Göle taşınan tarımsal kirliliğin en büyük kaynaklarını havzadaki en büyük 3 ova olan Muradiye, Erciş ve Van Ovaları oluşturmaktadır. Kırsal alanlar, azot ve fosfor parametreleri için evsel kirlilikten sonra en büyük kirlilik kaynağıdır.
Sonuç olarak; bütün bunlar Gölde çökelmeye, kimyasal ve biyolojik kirlenmeye neden olmakta, son yıllardaki bakteriyel kirlenmeyle de hastalıkların oluşmasına kaynaklık etmekte, besin zincirini olumsuz etkilemektedir. Koku ve bakteriyel kirlenme Göle yakın yerde yaşayan insanlara zarar verebilir hale gelmiştir.
Van Gölü çevresindeki tarım arazilerinin yüzde 90’ında erozyon problemi mevcuttur.
Yanlış arazi idaresi ve meralarda aşırı otlatma sonucu doğal örtünün tahribata uğraması, erozyonu şiddetlendirmektedir.
İnşa edilen yollar, tarım alanları, yerleşim yerleri ve tarihî eserler heba olup gitmiştir.
Van Gölü ve çevresi, doğal ve arkeolojik değerler açısından da Doğu Anadolu Bölgesinin turizm potansiyeli yüksek alanlarındandır.
Uygarlıklar zincirinin derinliği, uzmanlarca belgelenen tüm tarih, kültür, yaşam ve doğa değerleriyle birlikte, her biri geçmişin önemli merkezlerini oluşturmuş Van yerleşimlerini kucaklayan Van Gölü Havzasının, geçmişten geleceğe uygarlık ve gelişme kaynaklarının korunması büyük önem arz etmektedir.
İl ekonomisine ciddî katkı sağlayan ve endemik bir tür olan inci kefalinin korunmasıyla yöresel balıkçılığın güçlendirilmesi, yine yöreye özgü bir uygarlık mirası olan tarihsel su kanalları “kehriz”lerin korunması ve değerlendirilmesi, tarih içindeki tüm kültürlerin simgesi ve tanıklıklarını yansıtan anıtsal ve sivil mimarî zenginlikler ile eski yerleşme dokularının elde kalabilen tüm örneklerinin, bundan böyle daha fazla eksilmeden ve yıpranmalarına karşı da önlemler alınarak, Van Gölü Havzasının kimlik ve kalkınma kaynakları olarak sahiplenilip değerlendirilmesi gerekmektedir.
Tarihî, turistik, doğal ve arkeolojik değerleriyle ülke ve il turizmi ve ekonomisi açısından büyük önem taşıyan Van Gölü ve çevresinin kurtarılması, Van Gölündeki kirliliğin giderilmesi ve yörenin turizm potansiyelinin hayata geçirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasını arz ederiz.
Van Milletvekili Cüneyit Karabıyık ve 83 milletvekilinin, Van Gölündeki kirlenmenin önlenmesi ve yöredeki turizmin geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/168)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Nemrut volkanının patlaması sonucu oluşan, dışarı akışı bulunmayan, 390 000 hektarlık yüzölçümüyle ülkemizin en büyük gölü olan, uluslararası öneme sahip sulak alanlar içerisinde yer alan ve yeryüzünün en büyük sodalı gölü özelliğine sahip olan Van Gölünde son yıllarda önemli bir kirlilik yaşanmaktadır. Van Gölünde meydana gelen bu kirliliğin nedenlerinin ve bu kirliliğin giderilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi ve ayrıca, önemli bir doğal ve tarihî değerimiz olan Van Gölü Havzasında turizmin geliştirilmesine yönelik tedbirlerin araştırılması amacıyla, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 98 inci ve TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasını saygılarımızla arz ederiz.
1. Cüneyit Karabıyık (Van)
2. Mehmet Emin Tutan (Bursa)
3. Faruk Çelik (Bursa)
4. Haluk İpek (Ankara)
5. Telat Karapınar (Ankara)
6. Muharrem Karslı (İstanbul)
7. Fehmi Öztünç (Hakkâri)
8. Yahya Akman (Şanlıurfa)
9. Ahmet Çağlayan (Uşak)
10. Musa Sıvacıoğlu (Kastamonu)
11. Ali Yüksel Kavuştu (Çorum)
12. Alim Tunç (Uşak)
13. Ayhan Zeynep Tekin (Adana)
14. Tayyar Altıkulaç (İstanbul)
15. Cavit Torun (Diyarbakır)
16. Şükrü Önder (Yalova)
17. Şerif Birinç (Bursa)
18. Yahya Baş (İstanbul)
19. İmdat Sütlüoğlu (Rize)
20. Osman Seyfi (Nevşehir)
21. Mehmet Nezir Nasıroğlu (Batman)
22. Sabahattin Cevheri (Şanlıurfa)
23. Medeni Yılmaz (Muş)
24. Abdurrahman Anik (Bingöl)
25. Halide İncekara (İstanbul)
26. Süleyman Bölünmez (Mardin)
27. Ahmet Gökhan Sarıçam (Kırklareli)
28. Zeyid Aslan (Tokat)
29. Recep Koral (İstanbul)
30. Ünal Kacır (İstanbul)
31. Nusret Bayraktar (İstanbul)
32. Ahmet Yeni (Samsun)
33. Mehmet Sekmen (İstanbul)
34. Hasan Kara (Kilis)
35. Mustafa Cumur (Trabzon)
36. Nur Doğan Topaloğlu (Ankara)
37. Cemal Uysal (Ordu)
38. Muharrem Tozçöken (Eskişehir)
39. Osman Akman (Antalya)
40. Halil Ürün (Konya)
41. Mehmet Dülger (Antalya)
42. Ahmet Rıza Acar (Aydın)
43. Sabri Varan (Gümüşhane)
44. Muzaffer Külcü (Çorum)
45. Hasan Bilir (Karabük)
46. İbrahim Köşdere (Çanakkale)
47. Tevfik Ziyaeddin Akbulut (Tekirdağ)
48. Ahmet Kambur (Tekirdağ)
49. Ali Ayağ (Edirne)
50. Mustafa Tuna (Ankara)
51. Mehmet Çiçek (Yozgat)
52. Taner Yıldız (Kayseri)
53. Burhan Kuzu (İstanbul)
54. Abdullah Veli Seyda (Şırnak)
55. Ali Aydın Dumanoğlu (Trabzon)
56. Selahattin Dağ (Mardin)
57- Ahmet Ertürk (Aydın)
58- Mehmet Özyol (Adıyaman)
59- Nevzat Doğan (Kocaeli)
60- Şemsettin Murat (Elazığ)
61- Serpil Yıldız (İzmir)
62- Cahit Can (Sinop)
63- İdris Naim Şahin (İstanbul)
64- Mustafa Ataş (İstanbul)
65- Selami Uzun (Sivas)
66- Mehmet Yılmazcan (Kahramanmaraş)
67- Akif Gülle (Amasya)
68- Salih Kapusuz (Ankara)
69- Mehmet S. Tekelioğlu (İzmir)
70- Hikmet Özdemir (Çankırı)
71- İbrahim Çakmak (Tokat)
72- İsmail Soylu (Hatay)
73- Ömer Özyılmaz (Erzurum)
74- Fetani Battal (Bayburt)
75- İbrahim Hakkı Birlik (Şırnak)
76- Resul Tosun (Tokat)
77- Mehmet Salih Erdoğan (Denizli)
78-Abdullah Çalışkan (Adana)
79- Kenan Altun (Ardahan)
80- Ekrem Erdem (İstanbul)
81- İnci Özdemir (İstanbul)
82- Mustafa Nuri Akbulut (Erzurum)
83- Mustafa Ilıcalı (Erzurum)
84-Muzaffer Gülyurt (Erzurum)
Gerekçe:
Van ve Bitlis İllerimizin sınırları içinde yer alan, kıyısında bulunan 6 ilçe ve 136 köyde yaklaşık 1 000 000 kişi yaşayan Van Gölü, ülkemizin en büyük gölüdür .
Gölde bulunan ve 1990 yılında arkeolojik SİT alanı ilan edilen 4 ada ile Ahlat Sazlıkları, Dönemeç Deltası, Karasu Deltası, Bendimahi Deltası ve Gölün kuzeyinde sazlıklarla kaplı bir tatlısu gölü olan Nurşun Gölü, kuşlar açısından önem taşıyan alanlar olup, çok sayıda balık ve büyük çoğunluğu nesli tükenen canlılar grubundan olan 200 civarındaki kuş türü, Van Gölünün uluslararası öneme sahip sulak alanlar içerisinde yer almasını sağlamıştır .Ülkemiz ve dünya ölçeğinde çok değerli bir doğal alan olan Van Gölünde, ne yazık ki son yıllarda ciddî boyutlarda kirlenme yaşanmaktadır
Kirliliğin en önemli sebebi, Göl çevresindeki yerleşim birimlerinin sıvı atıklarının arıtılmaksızın göle verilmesidir. Yöre belediyelerinin bir kısmına ait arıtma tesisi mevcut ise de, enerji sıkıntısı ve diğer bazı nedenlerle çalıştırılamamaktadır. Birçoğunda ise altyapı, yani kanalizasyon sistemi bulunmamakta, bu nedenle de sıvı atıklar dereler yoluyla doğrudan göle deşarj edilmektedir.
Göle uzaklığı yaklaşık 2 km olan Van Organize Sanayi Bölgesi de, bir arıtma tesisinin olmaması nedeniyle tehdit oluşturmaktadır.
Van Gölüne dökülen yaklaşık 19 dereye bırakılan katı atıklar da, Gölü kirletmektedir. Van şehir merkezinden akmakta olan Akköprü Deresinin iskele sahilinde yaptığı kirlilik de ciddî boyutlara ulaşmıştır.
Göle taşınan tarımsal kirliliğin en büyük kaynaklarını havzadaki en büyük 3 ova olan Muradiye, Erciş ve Van Ovaları oluşturmaktadır. Kırsal alanlar, azot ve fosfor parametreleri için evsel kirlilikten sonra en büyük kirlilik kaynağıdır.
Sonuç olarak; bütün bunlar Gölde çökelmeye, kimyasal ve biyolojik kirlenmeye neden olmakta, son yıllardaki bakteriyel kirlenmeyle de hastalıkların oluşmasına kaynaklık etmekte, besin zincirini olumsuz etkilemektedir. Koku ve bakteriyel kirlenme Göle yakın yerde yaşayan insanlara zarar verebilir hale gelmiştir.
Van Gölü çevresindeki tarım arazilerinin yüzde 90’ında erozyon problemi mevcuttur.
Yanlış arazi idaresi ve meralarda aşırı otlatma sonucu doğal örtünün tahribata uğraması, erozyonu şiddetlendirmektedir.
İnşa edilen yollar, tarım alanları, yerleşim yerleri ve tarihî eserler heba olup gitmiştir.
Van Gölü ve çevresi, doğal ve arkeolojik değerler açısından da Doğu Anadolu Bölgesinin turizm potansiyeli yüksek alanlarındandır.
Uygarlıklar zincirinin derinliği, uzmanlarca belgelenen tüm tarih, kültür, yaşam ve doğa değerleriyle birlikte, her biri geçmişin önemli merkezlerini oluşturmuş Van yerleşimlerini kucaklayan Van Gölü Havzasının, geçmişten geleceğe uygarlık ve gelişme kaynaklarının korunması büyük önem arz etmektedir.
İl ekonomisine ciddî katkı sağlayan ve endemik bir tür olan inci kefalinin korunmasıyla yöresel balıkçılığın güçlendirilmesi, yine yöreye özgü bir uygarlık mirası olan tarihsel su kanalları “kehriz”lerin korunması ve değerlendirilmesi, tarih içindeki tüm kültürlerin simgesi ve tanıklıklarını yansıtan anıtsal ve sivil mimarî zenginlikler ile eski yerleşme dokularının elde kalabilen tüm örneklerinin, bundan böyle daha fazla eksilmeden ve yıpranmalarına karşı da önlemler alınarak, Van Gölü Havzasının kimlik ve kalkınma kaynakları olarak sahiplenilip değerlendirilmesi gerekmektedir.
Tarihî, turistik, doğal ve arkeolojik değerleriyle ülke ve il turizmi ve ekonomisi açısından büyük önem taşıyan Van Gölü ve çevresinin kurtarılması, Van Gölündeki kirliliğin giderilmesi ve yörenin turizm potansiyelinin hayata geçirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasını arz ederiz.